|
Demiryolu faaliyetlerimiz ile ilgili bayındırlık hizmetleri II. Meşrutiyetin ilânından sonra Nafia Nezaretine verilmiştir. Nafia Nezareti; Müsteşar Heyeti Teftişiye Reisliği, Nafia Müdüriyet-i Umumiyesi, Demiryollar Müdüriyet-i Umumiyesi, Turuk-u Muabir Müdüriyet-i Umumiyesi ile Muamelat-ı Zatiye, Muhasebe Müdüriyeti, Taşrada ise Nafia Başmühendislikleri ile İmtiyazlı Şirketler Komiserliklerinden oluşmuştur.
20.05.1920 tarih ve 3 sayılı Kanunla Nafia Nezaretinin görevlerini yürütmek üzere " Nafia Vekaleti " kurulmuştur. Cumhuriyetin ilânından sonra 26.05.1934 tarih ve 2443 sayılı Kuruluş Kanunuyla kurulan Bayındırlık Bakanlığı; Merkez Teşkilatı, Şose ve Köprüler, Demiryolları, Yapı İşleri, Münakalat, İmtiyazlı Şirket ve Müesseseler Şirket ve Reislikleriyle, Malzeme, Zat İşleri ve Muhasebe Müdürlükleri şeklinde reorganize edilmiştir. 1938 yılında Liman ve Deniz Hizmetleri Dairesi de İktisat Vekaletinden alınarak Bayındırlık Bakanlığına bağlanmıştır.
Bakanlık 26.05.1939 tarihinde 3611 sayılı Kanunla, işletme hizmetleri görevleri dışında bırakılarak yapımcı bir kuruluş haline gelmiş ve bu Kanunla Demiryollar ve Limanlar İnşaatı Reisliği, Yapı ve İmar İşleri İnşaatı Reisliği, Şose ve Köprüler İnşaatı Reisliği, Su İnşaatı Reisliği kurulmuştur.
Ayrıca 1911 yılında Avrupa´da askeri amaçlarla kullanılmaya başlanılan hava araçlarından faydalanma gereği Yeşilköy Havaalanının yapım çalışmalarının başlatılmasına ve bu suretle Türk Havacılığının da temelinin atılmasına neden olmuştur.
1945 yılında Şikago´da imzalanan Sivil Havacılık Antlaşması kararlarına uyularak Yeşilköy´de uluslararası bir hava meydanı kurulmasına Hükümetçe karar verilmiş ve 1949 yılında hava ulaştırmasında kullanılan her türlü hava meydanı ve ilgili tesislerinin uluslararası standartlara göre genişletilmesi ve iyileştirmeleri ile yenilerinin yapılması görevi 11.04.1949 tarih ve 5367 sayılı Kanunla Bayındırlık Bakanlığına verilmiştir. Bunun üzerine, Şose ve Köprüler Reisliğine bağlı olmak üzere bir Hava Meydanları Bürosu kurulmuştur.
1952 yılında NATO´ya katılmamız nedeniyle askeri amaçlı havaalanlarının yapımıyla da görevlendirilen Bayındırlık Bakanlığı, söz konusu Büroyu 1954 yılında önce Hava Meydanları İnşaatı Müdürlüğü olarak organize etmiş, bu arada akaryakıt boru hatları yapımı ile de görevlendirilen Müdürlük 31.03.1956 tarihinde Hava Meydanları ve Akaryakıt Tesisleri İnşaatı Reisliğine ( HATİR) dönüştürülerek hizmet görmüştür.
İki ayrı Reislik halinde çalışmalarını sürdüren Demiryollar ve Limanlar İnşaatı Reisliği ile Hava Meydanları ve Akaryakıt Tesisleri İnşaatı Reisliği Bakanlığın 31.10.1971 tarih ve 614 sayılı onayı ile birleştirilerek " Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları Akaryakıt Tesisleri İnşaatı Reisliği" adı altında çalışmalarını yürütürken 13.07.1972 tarih ve 1609 sayılı Kanunla bu kuruluşun adı " Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir.
Aynı Genel Müdürlük 30.09.1977 tarih ve 1977/8 sayılı Bayındırlık Kurulu Kararı ile Demiryollar İnşaatı Genel Müdürlüğü, Limanlar İnşaatı Genel Müdürlüğü, Hava Meydanları ve Akaryakıt Tesisleri İnşaatı Genel Müdürlüğü olmak üzere üç ayrı Genel Müdürlüğe ayrılmıştır.
13.12.1983 tarih ve 180 sayılı Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Kuruluş Kararnamesi ile üç Genel Müdürlük yeniden birleştirilerek "Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü" adını almıştır.
Yapımcı Kuruluş olan "Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü" (DLH) ile işletmeci kuruluşların tek bir bakanlık bünyesinde yer almasının yatırımların tesbiti ve gerçekleştirilmesinde daha olumlu sonuçlar vereceği düşünülerek Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında 182 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapan 19.11.1986 tarih ve 3322 sayılı Kanunla Genel Müdürlüğümüz Ulaştırma Bakanlığına devredilmiş olup, halen bu Bakanlık bünyesinde Ana Hizmet Birimi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
GÖREV VE YETKİLERİ
Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 3348 sayılı Kanunun 9. maddesinde belirtildiği şekliyle Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
- Devletçe yaptırılacak demiryolları, limanlar, barınaklar ve bunlarla ilgili teçhizat ve tesislerin, kıyı koruma yapıları, kıyı yapı ve tesislerinin ve hava meydanlarının ve bunlarla ilgili tesislerin, alakalı kuruluşlarla işbirliği yaparak, plan ve programlarını hazırlamak, gerçekleştirilmesi için gerekli tedbirleri almak ve imkanları sağlamak, araştırma, etüt, istikşaf, proje, keşif, şartname ve inşaatları ile bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak ve yapımı tamamlananları ilgili kuruluşlara devretmek, yapılmış olanların bakım ve onarımlarının organizasyonu için esaslar hazırlamak.
- Kamu Kurum ve Kuruluşları, Belediyeler, Özel İdareler, hakiki ve hükmi şahıslarla yaptırılacak (a) bendinde yazılı işler ile teleferik, finiküler, şehiriçi raylı ulaşım sistemleri, metro ve demiryollar, limanlar ve hava meydanları ile ilgili tünel gibi tesislerin proje ve şartnamelerini incelemek ve onamak, şehir içi raylı ulaşım sistemlerinin ülke ihtiyaçlarına uygun standartlaştırılması ve bakım üniteleri ile ilgili düzenleyici tedbirlerin alınmasını sağlamak.
- Yukarıda (a) ve (b) bendlerinde belirlenen işlerden her türlü kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, özel idareler, tüzel ve gerçek kişilerce yaptırılacak olanların proje ve şartnamelerini inceleyip tasdik etmek.
- (Ek:27/4/2006-5494/1 md.) Denizlerin iki yakasını denizaltından birbirine bağlayan her türlü ulaşıma ilişkin tüp ve tünel gibi ulaşım alt yapı işlerini,yap-işlet-devret modeli de dahil olmak üzere planlamak,yapmak veya yaptırmak;bunlarla ilgili proje ve şartnameleri hazırlamak,hazırlatmak,incelemek ve onarmak,yapımı tamamlananları ilgili kuruluşlara devretmek,işletme safhasına ait güvenlik,bakım ve onarım işlerine ilişkin esasları belirlemek ve gerekli tedbirleri almak,
- Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
KAYNAK : http://www.dlh.gov.tr
|